Η καρδιολογική εξέταση κατέχει πρωταρχική θέση στην καρδιολογική εκτίμηση του κάθε ανθρώπου κατέχουν το ιστορικό και η κλινική εξέταση, τα οποία θέτουν και την υποψία της ύπαρξης κάποιου καρδιαγγειακού νοσήματος.
Η σχολαστική συζήτηση με τον εξεταζόμενο θα αποκαλύψει ύποπτα σημεία (συμπτώματα στην προσπάθεια, συγκοπτικά επεισόδια κτλ) ενώ η κλινική εξέταση παθολογικά ευρήματα (καρδιακά φυσήματα, υπέρταση, ακροαστικά ευρήματα κατά την ακρόαση των πνευμόνων κτλ), τα οποία χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.

Το ηλεκτροκαρδιογράφημα είναι το παλιότερο και το χρησιμότερο διαγνωστικό καρδιολογικό μέσο.

Με το ιστορικό, την ακρόαση και το καρδιογράφημα μπορεί ο καρδιολόγος να έχει χρήσιμες και ουσιαστικές πληροφορίες για τη λειτουργική και ανατομική κατάσταση της καρδιάς σε παιδιά και ενήλικες.

Το ηλεκτροκαρδιογράφημα δίνει αξιόπιστες και έγκαιρες πληροφορίες

• για το ρυθμό της καρδιάς (π.χ. ταχυκαρδία)
• για πιθανές διαταραχές αγωγιμότητας (π.χ. κοιλιακές έκτακτες συστολές, δυνητικά επικίνδυνες γενετικές διαταραχές όπως είναι τα σύνδρομα long QT και Brugada)
• για πιθανές δομικές επικίνδυνες αλλοιώσεις των τοιχωμάτων της καρδιάς που οφείλονται είτε σε συγγενείς είτε σε επίκτητες καρδιοπάθειες (π.χ. υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια)
• για επικίνδυνες αθηρωματικές βλάβες στις αρτηρίες της καρδιάς που υποδηλώνουν τη στεφανιαία νόσο (π.χ. το έμφραγμα του μυοκαρδίου)