Τι είναι το Stress Echo
Το δυναμικό ηχωκαρδιογράφημα (Stress echo) είναι μια υψηλής διαγνωστικής αξίας, νεότερη, εξειδικευμένη, αναίμακτη και χωρίς ακτινοβολία εξέταση με την οποία μπορούμε να διερευνήσουμε με ακρίβεια και ασφάλεια την ύπαρξη και τη σοβαρότητα της στεφανιαίας νόσου. Δηλαδή, την ύπαρξη σοβαρών στενώσεων στις στεφανιαίες
αρτηρίες, βλάβες οι οποίες σχετίζονται με το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, την στηθάγχη και τον αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.
Το stress echo αποτελεί συνδυασμό του υπερήχου καρδιάς με φόρτιση-άσκηση της καρδιάς μέσω κλασικής δοκιμασίας κόπωσης σε κυλιόμενο τάπητα/εργομετρικό ποδήλατο, ή συνηθέστερα, με τη χρήση φαρμάκων (δοβουταμίνης) που αυξάνουν την συχνότητα και την ένταση συστολής της καρδιάς. Δηλαδή, ο ιατρός εξετάζει με το ηχωκαρδιογράφημα κατά πόσο η καρδιά λειτουργεί καλά υπό συνθήκες φόρτισης. Όταν υπάρχει σοβαρή στένωση σε κάποια στεφανιαία αρτηρία, το τμήμα του μυοκαρδίου που αρδεύεται από αυτή δεν αιματώνεται σωστά και δυσλειτουργεί, δυσλειτουργία η οποία απεικονίζεται στο
ηχωκαρδιογράφημα.
Πως γίνεται?
Σε ότι αφορά στο φαρμακευτικό stress echo, το οποίο είναι το πιο διαδεδομένο, ο ασθενής ξαπλώνει σε πλάγια θέση, συνδέεται με το ηλεκτροκαρδιογράφημα και το πιεσόμετρο και τοποθετείται ένας μικρός φλεβοκαθετήρας στο χέρι. Στη συνέχεια, ξεκινάει η χορήγηση του φαρμάκου (δοβουταμίνη) και σταδιακά οι παλμοί αυξάνονται. Ο ιατρός μελετάει την καρδιά με τον υπέρηχο, ενώ ταυτόχρονα γίνονται μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης και ηλεκτροκαρδιογράφημα. Επιπλέον, από τον φλεβοκαθετήρα που έχει τοποθετηθεί μπορεί να προστεθεί σκιαγραφικό μέσο που βοηθά στην καλύτερη απεικόνιση της καρδιάς από το υπερηχογράφημα. Όταν οι παλμοί φτάσουν στο προβλεπόμενο όριο, λαμβάνονται οι τελικές εικόνες με τον υπέρηχο και η χορήγηση του φαρμάκου σταματάει, ενώ οι παλμοί επιστρέφουν στα φυσιολογικά επίπεδα άμεσα. Αυτό συμβαίνει είτε φυσιολογικά, είτε με την χορήγηση φαρμάκου. Η διάρκεια της εξέτασης δεν ξεπερνάει συνήθως τα 30 – 40 λεπτά. Σε ότι αφορά στο stress echo με άσκηση, η αύξηση των παλμών γίνεται με άσκηση είτε σε κυλιόμενο τάπητα είτε σε εργομετρικό ποδήλατο και ο ιατρός παρακολουθεί την καρδιά με υπέρηχο είτε κατά τη διάρκεια της άσκησης είτε αμέσως μετά την ολοκλήρωσή της.
Ποιους ασθενείς αφορά?
- Σε συμπτωματικούς ασθενείς μετρίου ή σοβαρού βαθμού κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, δηλαδή όσοι έχουν πολλούς παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο όπως κάπνισμα, χοληστερίνη, αρτηριακή πίεση, σακχαρώδη διαβήτη κ.λπ. με ύποπτα συμπτώματα, επιδεινούμενα ή πρωτοεμφανιζόμενα
- Σε ασθενείς με γνωστή Στεφανιαία Νόσο, δηλαδή όσοι έχουν περάσει οξύ στεφανιαίο επεισόδιο ή έμφραγμα και πρόκειται να υποβληθούν σε επαναιμάτωση (αγγειοπλαστική ή Bypass) για να διαπιστωθεί αν έχουν βιώσιμο μυοκάρδιο
- Σε ασθενείς με κινητικά προβλήματα ή μειωμένη ικανότητα προς άσκηση που δε μπορούν να υποβληθούν ή να ολοκληρώσουν την κλασσική δοκιμασία κόπωσης, στο πλαίσιο προεγχειρητικού ελέγχου πριν από μεγάλα εξωκαρδιακά χειρουργεία
- Σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε τοποθέτηση stent ή πραγματοποίηση Bypass και θέλουμε να παρακολουθήσουμε την πορεία της νόσου
- Σε ασθενείς ενδιαμέσου ή υψηλού κινδύνου για στεφανιαία νόσο με ηλεκτροκαρδιογραφικές διαταραχές ή αρρυθμία όπως η χρόνια κολπική μαρμαρυγή
- Σε συμπτωματικούς ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αξονική στεφανιογραφία με αμφίβολα αποτελέσματα της εξέτασης
- Εκτίμηση λειτουργικότητας βαλβίδων
Γιατί Stress Echo και όχι δοκιμασία κόπωσης?
Όπως και στην «κλασική» δοκιμασία κόπωσης σε κυλιόμενο τάπητα, σκοπός της εξέτασης είναι η εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας σε συνθήκες αυξημένων απαιτήσεων σε οξυγόνο. Η ταυτόχρονη απεικόνιση της καρδιάς κάτω από συνθήκες φόρτισης, καθιστά την εξέταση εξαιρετικά υψηλότερης διαγνωστικής ακρίβειας σε σύγκριση με το κλασικό τεστ κοπώσεως. Σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας το Stress echo αποτελεί εξέταση εκλογής για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, σε αντίθεση με το κλασσικό τεστ κόπωσης το οποίο χαρακτηρίζεται από μειωμένη αξιοπιστία και αυξημένο ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων.
Ένα επιπλέον πλεονέκτημα είναι ότι η εξέταση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί σε εξεταζόμενους που δεν μπορούν να ολοκληρώσουν ή να υποβληθούν σε κλασσικό τεστ κόπωσης σε κυλιόμενο διάδρομο όπως είναι οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά ή ορθοπεδικά νοσήματα, εύκολη κόπωση, κακή φυσική κατάσταση, προχωρημένη ηλικία, κ.α.
Γιατί Stress Echo και όχι Σπινθηρογράφημα ή Αξονική Στεφανιογραφία?
- Απουσία ακτινοβολίας
- Το σκιαγραφικό φάρμακο που θα χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια του stress echo
δεν είναι τοξικό για τους νεφρούς - Μετά το πέρας της εξέτασης, μπορείτε να ακολουθήσετε το καθημερινό σας
πρόγραμμα χωρίς περιορισμούς, όπως πιθανώς να σας ζητηθεί μετά από ένα
σπινθηρογράφημα.
Πόσο ασφαλές είναι?
Το δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα είναι μια γενικά ασφαλής εξέταση με πολύ μικρή πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών. Ο εξεταζόμενος συνήθως ανέχεται καλά την εξέταση ενώ σε λίγες περιπτώσεις μπορεί να αναφέρει μια ήπια ζάλη, ναυτία, αίσθημα παλμών/ταχυπαλμία ή/και κεφαλαλγία κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας. Στη συντριπτική πλειοψηφία οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ήπιες και παροδικές και υποχωρούν εντός λίγων λεπτών μετά τη διακοπή του φαρμάκου και τη χορήγηση αντίδοτου.
Σοβαρότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι δυνατόν να συμβούν, όπως σε όλες τις δοκιμασίες καρδιακής φόρτισης (π.χ τεστ κοπώσεως, σπινθηρογράφημα,
αξονική-αναίμακτη στεφανιογραφία, stress MRI), ωστόσο είναι εξαιρετικά σπάνιες και αφορούν ασθενείς με αιμοδυναμικά σημαντικές στενώσεις στις στεφανιαίες αρτηρίες και στην ουσία αποτελούν “σύμπτωμα” της στεφανιαίας νόσου που φανερώνεται κατά την εξέταση.
Ο ιατρός είναι πιστοποιημένος από το Ελληνικό Υπουργείο Υγείας για την διενέργεια της απεικονιστικής τεχνικής (Stress Echo), έχοντας εξειδικευτεί σε νοσοκομεία της Γερμανίας και στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ηχωκαρδιογραφίας ‘’Δημήτρης Μπελντέκος’’ ΓΝΠ ΤΖΑΝΕΙΟ, με υποτροφία από την ελληνική καρδιολογική εταιρεία όπου και συνεχίζει να παρέχει ιατρικές υπηρεσίες και ερευνητικό έργο ως επιστημονικός συνεργάτης.